Nie zdajemy sobie sprawy z tego, że warzywa dyniowate są prawdziwą skarbnicą cennych dla zdrowia składników. Ich rodzina obejmuje prawie 1000 gatunków. Większość z nich uprawiana jest ciepłym klimacie. W Polsce najczęściej występują dynie, cukinie i ogórki. Warto te warzywa wprowadzić na stałe do jadłospisu, by tanim kosztem wspomagać swoje zdrowie.
Dynia
Niskokaloryczne i bardzo odżywcze warzywo, bogate w witaminy A, B1, B2, C, PP oraz składniki mineralne: fosfor, żelazo, wapń, potas i magnez. Zawiera także mnóstwo beta-karotenu, który w organizmie przekształca się w witaminę A. Zapobiega ona krzywicy u dzieci, wzmacnia wzrok, chroni przed nowotworami. Dynia bogata jest również w białko. Zawiera także pektyny i kwasy organiczne. Dzięki bogactwie celulozy, sprzyja odchudzaniu. Gotowana lub surowa dynia pomaga w nieżytach przewodu pokarmowego, przy uporczywych zaparciach, chorobach układu krążenia z towarzyszącymi im obrzękami i w schorzeniach wątroby. Jest zalecana jako środek odkwaszający, moczopędny i żółciopędny. Wzmacnia także system immunologiczny. Pestki dyni zwiększają przemianę materii oraz wpływają korzystnie na czynności mózgu.
Cukinia
Zwana inaczej kabaczkiem – najczęściej spotykana jest w kolorze zielonym, ale bywa też żółta lub pasiasta. Jest warzywem lekkostrawnym, łagodnym w smaku. Ma wyjątkowo niską wartość energetyczną – zaledwie 13 kcal na 100, przez to szczególnie ceniona przez osoby będące na diecie. Zawiera potas, żelazo, magnez oraz witaminę A, C, K, PP i B1 oraz beta karoten. Zaletą cukinii jest to, że nie odkładają się w niej metale ciężkie, a jej skórka jest jadalna. Warzywo to odkwasza organizm i pozytywnie wpływa na proces trawienia, dlatego polecana jest przy problemach z nadkwaśnością, wpływa także pozytywnie na układ krążenia. Warto wiedzieć, że cukinia może być jednym z pierwszych warzyw, jakie podaje się małemu dziecku.
Ogórek
Ogórki zawierają bardzo dużo wody, są zatem niskokaloryczne i stanowią bardzo dobry składnik wszelkich diet odchudzających. W ich składzie znajdziemy niewielkie ilości witamin A, C i B (B1, B3 i B6) oraz składników mineralnych: cynk, żelazo, potas, fosfor, wapń, sód i magnez. Ogórki zawierają kukurbitacyny, substancje, które mają właściwości przeciwnowotworowe. Działają alkalizująco, oczyszczają i odkwaszają organizm. Mają także pozytywny wpływ na układ pokarmowy, niwelują zgagę i zapobiegają zaparciom. Działają moczopędnie – wspomagają usuwanie nadmiaru wody z organizmu – przyczyniając się do usuwania obrzęków. Zawarty w ogórkach krzem działa upiększająco na cerę. Ogórek stosowany zewnętrznie na skórę działa lekko ściągająco, wybielająco i nawilżająco. Ogórki zawierają enzym – askorbinazę, który utlenia witaminę C, dlatego nie poleca się łączenia ich z innymi warzywami. Najwięcej witamin mają ogórki kiszone – zwłaszcza woda, w której się kisiły. Są naturalnym probiotykiem.
Arbuz
Arbuz dzięki dużej zawartości wody działa moczopędnie, dlatego poleca się go w chorobach nerek i infekcjach układu moczowego. Zawiera wiele cennych witamin i minerałów jednak w niewielkich ilościach, jest za to bogaty w przeciwutleniacze, takie jak likopen, beta-karoten, luteina, zeaksantyna i kryptoksantyna, które pomagają chronić organizm przed rozwojem chorób nowotworowych, a także korzystnie wpływają na skórę, działając przeciwzmarszczkowo – dobry jest także na zajady. Korzystnie wpływa także na układ pokarmowy i polepsza przemianę materii. Poza tym składniki aktywne zawarte w arbuzie wspomagają pracę układu krążenia, wpływają na obniżenie ciśnienia krwi, wydalają z organizmu szkodliwe związki gromadzące się w mięśniach w czasie intensywnych ćwiczeń. Dzięki cytrulinie arbuz wpływa na podniesienie libido, może być też stosowany zarówno w celu zapobiegania, jak i leczenia problemów z erekcją.
Opracowanie: Dorota Tuńska