O owocach jagodowych mówi się, że to są polskie superfoods, ponieważ charakteryzują się wybitnymi zdolnościami antyoksydacyjnymi. Dzięki wysokiej zawartości kwasów fenolowych (polifenoli), w tym głównie antocyjanów, owoce jagodowe wykazują właściwości przeciwwirusowe, przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, zapobiegają chorobom układu krążenia, spowalniają procesy starzenia. Wiedza o właściwościach prozdrowotnych aronii, jeżyny, jagody leśnej czy maliny właściwej jest już powszechna. Malina czarna, która – jak dowodzą coraz liczniejsze badania naukowe – wyprzedza wszystkie owoce jagodowe pod względem potencjału antyoksydacyjnego, jest zdecydowanie mniej znana, a znana być powinna.
CZARNA MALINA I SKALA ORAC
ORAC1 (skrót od ang. Oxygen Radical Absorbance Capacity) to skala pokazująca moc przeciwutleniającą (antyoksydacyjną) danego artykułu spożywczego. Im wyżej dany artykuł znajduje się na skali ORAC, tym skuteczniej zawarte w nim antyutleniacze radzą sobie z neutralizacją wolnych rodników. Zdolność ta jest wyrażana jest w mikromolach ekwiwalentu troloksu na 100 gramów produktu (μmol TE/100 g).
W 2007r. Departament Rolnictwa USA (United States Department of Agriculture, USDA) opublikował spis wartości ORAC dla 277 artykułów spożywczych pochodzenia roślinnego. Wśród owoców najwyżej na skali ORAC uplasowały się owoce jagodowe z czarną maliną na czele.
CZARNA MALINA W BADANIACH NAUKOWYCH
Wyniki badań poświęconych czarnej malinie przedstawiają się niezwykle obiecująco: czarna malina spowalnia postęp nowotworów jamy ustnej, przełyku, jelita grubego, piersi i skóry [2] , działa przeciwzapalnie we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego[3].
„Jeśli mówimy o profilaktyce raka opartej na żywności, wiedzmy, że czarne maliny zawierają najwięcej znanych środków chemoprewencyjnych, z polifenolami na czele, pośród polskich superowoców. Nic dziwnego więc, że czarna malina została włączona do licznych badań klinicznych. Dodanie suplementacji czarnej maliny do chemioterapii, w postaci liofilizatów, może skutkować zwiększoną skutecznością leku i zmniejszoną opornością.
Coraz więcej dowodów wskazuje również na pozytywny związek spożywania owoców jagodowych o wysokiej zawartości antocyjanów takich, jak czarna malina właśnie, a zmniejszeniem ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2.
Owoce czarnej maliny wykorzystywane są jako tzw. nutraceutyki, łączą bowiem wartość żywieniową i farmaceutyczną. Badania koreańskich naukowców potwierdzają efektywność sproszkowanych wytłoków z czarnej maliny, podawanych myszom w leczeniu zapalenia płuc wywołanego koronawirusami.” – mówi doktor Agnieszka Orzeł, hodowczyni roślin jagodowych o światowej renomie i ponad 20-letnim stażu zawodowym, twórczyni wielu nowych odmian malin i jeżyn o wybitnych walorach prozdrowotnych.
„Efekty lecznicze czarnej maliny wiążą się z wielokierunkowym działaniem związków antocyjanowych i elagotanin. Związki antocyjanowe to nie tylko antyoksydanty, to też związki chemiczne, które wykazują korzystny wpływ na naczynia kapilarne. Stosowanie diety bogatej w antocyjany sprzyja ograniczaniu stanów zapalnych w obrębie błony śluzowej przewodu pokarmowego, właśnie poprzez korzystny wpływ na naczynia. Antocyjany, ale też inne flawonoidy które są obecne w owocach maliny czarnej, zwiększają elastyczność ścian naczyń, zmniejszają przepuszczalność, czyli ograniczają stan zapalny.”–tłumaczy profesor Mirosława Krauze-Baranowska, szefowa Katedry Farmakognozji Wydziału Farmacji Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, wybitna specjalistka od czarnej maliny.
CZARNA MALINA – DLA KOGO, W JAKIEJ ILOŚCI I W JAKIEJ POSTACI ?
Czarna malina polecana jest wszystkim, kuracyjnie i prewencyjnie, dzieciom, młodzieży i dorosłym. Mogą ją również spożywać seniorzy i kobiety w ciąży. Dla przyjemności i podstawowych korzyści prozdrowotnych – wystarczy zjadać garść czarnych malin dziennie, dla profilaktyki chorób cywilizacyjnych zalecane jest codzienne spożycie równowartości filiżanki.
Sezon na świeże owoce jagodowe jest w Polsce krótki, poza tym świeże maliny czarne są trudno dostępne, nawet w sezonie. Jak więc móc korzystać z ich dobrodziejstwa na co dzień, przez cały rok?
„Jeśli nie mamy dostępu do świeżych owoców, najlepiej spozywać je w formie owoców liofilizowanych, z tego względu, że w trakcie wszystkich innych form przetwarzania, owoce tracą na swojej wartości, spada ich wartość prozdrowotna.”-uważa dr Agnieszka Orzeł. Ważne jest, by liofilizacja malin przebiegała bez dosuszania mikrofalami,które znacznie skracają i upraszczają proces, ale równocześnie znacząco obniżają walory prozdrowotne liofilizowanego owocu.
Czarną malinę z powodzeniem można okrzyknąć „królową polskich superfoods” – pod względem walorów prozdrowotnych, pod względem przyjemności jedzenia również. „Czarną malinę można jeść garściami, trudno przestać, jest pysznie chrupiąca. Uwielbiają ją chrupać zarówno dorośli jak i dzieci, a aspekt przyjemnościowy jest niezwykle istotny jeśli chcemy, by coś stało się naszym codziennym, prozdrowotnym nawykiem.”- wyjaśnia Małgorzata Góra-Dubiela, współzałożycielka firmy Lioforte, jedynego w Polsce producenta czarnej maliny liofilizowanej jakości premium, poddanej procesowi liofilizacji bez mikrofal.
Czarną malinę liofiliozowaną premium Lioforte można chrupać prosto z paczki, można ją również dodawać do porannej owsianki, musli, owocowych sałatek, koktajli i smoothies owocowych lub owocowo-warzywnych.
Źródła:
1. www.orac-info-portal.de/download/ORAC_R2.pdf
2. www.sciencedaily.com/releases/2008/08/080827163933.htm, www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5008867/, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15860443/
3. www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3047236/