Czy jajka są zdrowe?

jajka dozdrowia zdrowie
Od lat trwa spór na temat jajek czy są zdrowe czy nie, czy podwyższają poziom cholesterolu we krwi i czy powinniśmy ograniczać ich spożycie. Z badań naukowców z uniwersytetu medycznego w Chicago, które zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie JAMA wynika, że istnieje związek pomiędzy spożywaniem jajek, a zwiększonym ryzykiem chorób układu krążenia. Autorzy badania przyjęli, że jedno duże jajo zawiera 186 mg cholesterolu i że każde dodatkowe spożycie 300 mg cholesterolu dziennie wiązało się ze wzrostem ryzyka incydentów sercowo-naczyniowych o 17% i zgonów z innych przyczyn o 18%. Dodatkowe spożywanie połowy jajka dziennie wiązało się ze wzrostem ryzyka incydentów i zgonów odpowiednio o 6% i 8%. Warto podkreślić, że w analizach tych nie uwzględniono innych czynników ryzyka takich jak: niezdrowy styl życia, w tym niezdrową dietą, małą aktywnością fizyczną i palenie papierosów badanych.
Wyniki tego badania wywołały ponowną dyskusję wśród ekspertów dotyczącą zaleceń odnośnie ilości jajek w diecie, gdyż wiele wcześniejszych badań wskazywało, że jajka nie podnoszą istotnie cholesterolu we krwi i nie mają wpływu na występowanie incydentów SN. Autorzy tych badań stwierdzają, że spożywanie jednego jajka dziennie jest bezpieczne i może być bez obaw spożywane także przez osoby chore na cukrzycę typu 2 oraz osoby z nadwagą. WHO podaje, że zdrowa osoba może zjeść do 10 jaj tygodniowo. Zdarzają się rekordziści, którzy szczycą się zjadaniem 30 jaj w tygodniu i odznaczają się przy tym niskim poziomem cholesterolu.

Co zawiera jajo? 

Jajko to prawdziwa bomba odżywcza, zawiera szereg składników mineralnych: wapń, żelazo, fosfor, potas, magnez, cynk, selen, jod oraz wzorcowe białko, antyoksydanty i całą gamę witamin: A, E, D, K oraz B2, B9 i B12, kwas pantotenowy. Jajko na miękko zjedzone rano dostarcza organizmowi niezbędnych wartościowych składników odżywczych na cały dzień.
Jaja ze względu na swoje wartości odżywcze, powinny być stałym elementem naszej diety. Głównie spożywamy jaja kurze, ale równie wartościowe są jaja innych ptaków: przepiórcze, perlicze, kacze, indycze, gęsie.

Jaja doskonale sprawdzą się w diecie odchudzającej, gdyż zwiększają poziom cholecystokininy, która powoduje wolniejsze opróżnianie żołądka i stabilizację poziomu cukru we krwi, co w efekcie powoduje, że nie odczuwamy głodu i nie mamy ochoty na podjadanie. Badania pokazują, że spożywanie jajek na śniadanie może pomóc w ograniczeniu ilości spożywanych kalorii w ciągu dnia, co sprzyja utracie wagi.

Wskazane są przy zaleceniach diety bogatobiałkowej, stosowanej w rekonwalescencji po zabiegach operacyjnych, po ciężkich oparzeniach, w chorobach przebiegających z gorączką oraz przy ogólnym wyniszczeniu organizmu. Jaja zalecane są z uwagi na ich wzorcowy skład aminokwasów oraz bardzo dużą  przyswajalność wszystkich zawartych w nich składników.

Korzyści jajek dla mózgu, żółtko jaja jest doskonałym źródłem choliny, substancji odżywczej, która odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu mózgu. Cholina jest niezbędna do produkcji acetylocholiny, neuroprzekaźnika, który wspiera procesy uczenia się i pamięć. Niedobór choliny może prowadzić do problemów neurologicznych, a nawet zwiększać ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera. Ponadto zawarta w nim luteina, pozytywnie wpływa na wzrok, poprawiając widzenie, chroni także nasze oko przed promieniowaniem UVA i UVB.

U osób chorych na dnę moczanową wskazane jest dostarczanie wysokowartościowego białka jaj, gdyż dieta tych chorych polega na zmniejszeniu spożycia puryn, co wiąże się z eliminacją z jadłospisu mięsa, wędlin i ryb. Jaja, obok mleka, zawierają śladowe ilości związków purynowych.

A co z tym cholesterolem?

W jednym żółtku jajka znajduje się średnio 186 mg cholesterolu, ale zawiera ono również lecytynę, która neutralizuje odkładanie się cholesterolu w organizmie i tym samym redukuje ryzyko związane z występowaniem chorób sercowo-naczyniowych. Najnowsze badania wykazały jednak, że dla większości ludzi cholesterol spożywany w jajkach ma niewielki wpływ na poziom cholesterolu we krwi. Znacznie większe znaczenie mają tłuszcze nasycone i trans obecne w diecie, a nie cholesterol zawarty w produktach spożywczych, takich jak jajka.

Według amerykańskiej jednostki badawczej ENC (EggNutrition Center) zawarta w jajku luteina i astaksantyna mają właściwości obniżające ryzyko wystąpienia raka jelita grubego oraz chorób serca. Spór o to, czy jaja szkodzą naszemu zdrowiu czy mu służą, przypomina odwieczny spór o to co było pierwsze jajo czy kura. Dla większości ludzi jajka są zdrowym, sycącym i wszechstronnym składnikiem, który można wkomponować w różnorodne dania, dostarczając organizmowi wielu cennych substancji odżywczych.

Nie mamy wątpliwości co do tego, że skorupki jaj są cennym źródłem wapnia oraz innych wartościowych substancji, dlatego zamiast je wyrzucać, można użyć je na kilka sposobów. Skorupki możemy wypalić w piekarniku o temp. 200 stopni C przez ok. 8-10 minut, następnie należy zmiksować je w blenderze na miałki proszek, który możemy dodawać do pożywienia. Ze względu na zawartość w skorupce chondroityny i glukozaminy, odpowiedzialnych za prawidłowe działanie chrząstki stawowej, po połączeniu z olejem koksowym, możemy stosować je jako maść na bolące stawy. Sproszkowane skorupki mogą nam posłużyć jako odżywka dla roślin zarówno w domu jak i ogrodzie.

Tekst: Dorota Tuńska

Bibliografia: 

Hong VW., Van Horn L., Cornelius MC., et. al.: Associations of dietary cholesterol or egg consumption with incident cardiovascular disease and mortality. JAMA, 2019, 321, 11, 1081-95.
Geiker NRW., Larsen ML., Dyerberg J., et. al.: Egg consumption, cardiovascular diseases and type 2 diabetes, Eur. J. Clin. Nutr., 2018, 72, 44-56.
Xu L., Lam TH., Jiang CQ., et. al.: Egg consumption and the risk of cardiovascular disease and all-cause mortality: Guangzhou Biobank Cohort Study and meta-analysis. Eur. J. Nutr., 2019, 58, 785-796.
Qin C., Lu J., Guo Y, et. al. : Associations of egg consumption with cardiovascular disease in a cohort study of 0,5 million Chinese adults. Heart 2018, 104, 21, 1756-63

Podziel się na:

P9088766PP_A

Subskrybuj

Najświeższe informacje na temat tego, co Nas porusza, prosto na twoją skrzynkę e-mail.