Za 5 lat problem nadciśnienia tętniczego może dotyczyć prawie połowy dorosłych Polaków.
Według najnowszych danych epidemiologicznych, w 2024 roku na nadciśnienie tętnicze może chorować ponad 14 mln Polaków (47,8%). Obecnie w Polsce z tą chorobą żyje blisko 13 mln, z czego ponad 40%. jest nieświadoma schorzenia i zagrożeń z tym związanych.
Nadciśnienie tętnicze (NT) pozostaje najważniejszym, oprócz zaburzeń lipidowych modyfikowalnym czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia, a według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO, World Health Organization) te choroby i ich powikłania są wciąż pierwszą przyczyną przedwczesnych zgonów na świecie. Niewłaściwie i nieskutecznie leczone nadciśnienie tętnicze może prowadzić m.in. do udaru mózgu, choroby niedokrwiennej serca, zawału serca, niewydolności serca, uszkodzenia nerek, uogólnionej miażdżycy w tym impotencji czy retinopatii nadciśnieniowej, w zaawansowanej formie prowadzącej do utraty wzroku.
Dane z ostatnich 20 lat wskazują na stały wzrost występowania NT w Polsce. Według badania NATPOL 2011, na nadciśnienie tętnicze chorowało 9,5 mln dorosłych. Dane z 2014 wskazują, że chorych na nadciśnienie tętnicze było już blisko 13 mln.
Z kolei w badaniu WOBASZ II z 2014 roku częstość występowania NT wśród dorosłych Polaków w wieku 19-99 lat, wynosiła 42,7%. Te dane wskazuję, że blisko 13 mln Polaków jest chorych na NT. Bardzo niepokojące dane wskazują, że leczenie wdrożono u 46,1% chorych, a właściwą kontrolę CT uzyskano zaledwie u 23% badanych.
Chorują nie tylko seniorzy.
Jak wynika z danych przedstawionych na Zjeździe PTNT, z nadciśnieniem tętniczym najczęściej zmagają się seniorzy po 75. roku życia – ta choroba występuje w tej grupie pacjentów na poziomie 75%. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że choroba ta dotyka również osoby młodsze. Statystyki wskazują, że w przedziale wiekowym 18-24 na NT choruje 2% kobiet i 4% mężczyzn.
Podobnie jak przy wielu innych chorobach przewlekłych, w przypadku nadciśnienia tętniczego szczególnie ważna jest diagnostyka i profilaktyka. Niestety, tylko 25% dorosłych Polaków decyduje się na wizytę u specjalisty.
Według wytycznych PTNT, rozwojowi nadciśnienia tętniczego można zapobiegać przede wszystkim poprzez wpływ na uwarunkowania środowiskowe. Najskuteczniejszą metodą uniknięcia lub opóźnienia rozwoju NT (prewencja pierwotna) jest modyfikacja stylu życia, a zwłaszcza zapobieganie otyłości oraz zwiększenie aktywności fizycznej oraz ograniczenie spożycia soli. Prewencję pierwotną dzieli się na populacyjną, skierowaną do ogółu osób oraz celowaną, dotyczącą osób zagrożonych NT w stopniu większym niż ogół populacji.
U szerokiej grupy chorych, działania niefarmakologiczne, bardzo ważne, nie przynoszą oczekiwanych efektów obniżenia właściwych wartości ciśnienia tętniczego. U tych chorych należy włączyć adekwatną farmakoterapię, która w sposób bezpieczny, doprowadzi do normalizacji wartości ciśnienia, i tym samym zredukuje ryzyko poważnych powikłań chorób sercowo naczyniowych w tym zgonów z tym związanych.
***
Więcej informacji udzieli:
dr hab. n. med. Filip M. Szymański
Sekretarz Zarządu Głównego PTNT
Prezes-Elekt Sekcji Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej
Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego
kardiologiaprewencyjna@wum.edu.pl