W dzisiejszych czasach, kiedy relacje międzyludzkie są coraz bardziej przesiąknięte technologią, zdrada w związkach staje się coraz bardziej palącym tematem, który może znacząco wpływać na zdrowie psychiczne i emocjonalne osób zaangażowanych. Co więcej, dla niektórych zdrada może nawet wydawać się niemalże normą. Czy to tylko kwestia zmieniających się społecznych wartości, czy też efekt wpływu mediów społecznościowych i łatwiejszego dostępu do potencjalnych partnerów?
Statystyki nie kłamią – liczba przypadków zdrady w związkach stale rośnie. Według ostatnich badań, przeprowadzonych przez Instytut Badawczy Relacji Międzyludzkich w 2024 roku, aż 45% respondentów przyznało, że byli kiedyś zarówno sprawcami, jak i ofiarami zdrady w swoich związkach. To znaczący wzrost w porównaniu z danymi sprzed dekady.
Ale co tak naprawdę leży u podstaw tego trendu? Czy mamy do czynienia z moralnym zanikiem czy może zdrada staje się bardziej widoczna, dzięki łatwiejszemu dostępowi do informacji? Psycholodzy zwracają uwagę na różnorodne czynniki, które mogą wpływać na decyzje ludzi w zakresie zdrady w związkach.
Jednym z kluczowych elementów jest zmiana społecznych norm. W dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie, tradycyjne wzorce związane z wiernością mogą być coraz bardziej wyzwane. Niektórzy eksperci sugerują, że młodsze pokolenia, wychowane w otoczeniu natychmiastowej gratyfikacji i kultury internetowej, mogą mieć inny sposób postrzegania lojalności i zaufania w związku. Doprowadziło to do powstania nowych modeli związków, takich jak związki otwarte czy poliamoria, które zakładają otwartość na kontakty z innymi partnerami. Jednakże nawet w ramach tych modeli istnieje ryzyko zdrady emocjonalnej lub naruszenia zaufania.
Nie można również ignorować roli mediów społecznościowych i technologii w kształtowaniu dzisiejszych relacji. Możliwość łatwego nawiązywania kontaktów z innymi osobami, często bez wiedzy partnera, staje się coraz bardziej powszechna. Flirty na platformach społecznościowych, tajne rozmowy na komunikatorach – te wszystkie czynniki mogą prowadzić do wzrostu przypadków zdrady emocjonalnej lub fizycznej.
Dlaczego zdradzamy?
1. Brak satysfakcji emocjonalnej lub fizycznej, gdy jedna osoba w związku czuje, że nie dostaje wystarczającej uwagi, miłości czy bliskości fizycznej, może szukać tego gdzie indziej. Wiele osób zdradza, ponieważ pragnie bliskości, uwagi lub po prostu czuje się zaniedbane przez partnera.
2. Innym powodem zdrady może być brak zaangażowania. Kiedy jedna osoba nie jest w pełni zaangażowana w związek lub nie widzi w nim przyszłości, może być bardziej skłonna do zdrady. Czasami jest to wynik niezrozumienia swoich własnych uczuć lub braku chęci do pracy nad związkiem.
3. Zła komunikacja-Gdy partnerzy nie rozmawiają o swoich potrzebach, problemach czy uczuciach, może to prowadzić do narastania napięć i frustracji, które z czasem mogą skłonić do zdrady.
4. Różnice w wartościach czy celach-Kiedy partnerzy mają różne cele życiowe czy wartości, mogą szukać kogoś, kto lepiej pasuje do ich stylu życia.
5. Brak zaufania-Zdrada może być wynikiem braku zaufania w związku lub osobistych problemów z zaufaniem.
6. Stres i presja-Czasami stres związany z pracą, rodziną czy innymi zobowiązaniami może sprawić, że ludzie szukają ulgi w relacjach poza związkiem.
7. Znudzenie lub monotonia-Kiedy związek staje się przewidywalny, rutynowy, niektórzy szukają nowych doznań poza nim.
Zdrada może mieć wiele form, od zdrady emocjonalnej, gdzie jedna osoba nawiązuje głęboką więź emocjonalną z kimś innym, po zdradę fizyczną, która obejmuje intymność cielesną. W obu przypadkach wspólnym mianownikiem jest złamanie zaufania. Zdrada może zdarzyć się w związkach formalnych, takich jak małżeństwo, ale także w nieformalnych, gdzie partnerzy po prostu są razem bez oficjalnego zobowiązania.
Każda zdrada jest unikalna, a przyczyny mogą być złożone. Ważne jest, aby rozmawiać o problemach i potrzebach w związku, aby zapobiec zdradzie lub zrozumieć jej przyczyny, jeśli już do niej doszło.
Zdrada w związkach to temat, który wzbudza wiele emocji i niepokojów. Oprócz aspektów emocjonalnych i społecznych, warto również zwrócić uwagę na konsekwencje zdrowotne, jakie może mieć dla osób zaangażowanych w tego rodzaju sytuacje.
Jak zdrada wpływa na zdrowie?
Stres i zdrowie psychiczne: Zdrada w związku może być przyczyną ogromnego stresu dla wszystkich zaangażowanych stron. Osoby będące ofiarami zdrady mogą doświadczyć silnych emocji, takich jak złość, smutek, czy poczucie oszukania. Mówi się nawet o zespole stresu pourazowego związanego ze zdradą (ang. post infidelity stress disorder – PISD), a zespół objawów dotyka od 30 do 60 proc. zdradzonych osób. Niezależnie od tego, czy decydują się pozostać w związku, czy go zakończyć, stres wynikający z tej sytuacji może negatywnie wpływać na ich zdrowie psychiczne, zwiększając ryzyko depresji, lęków i innych zaburzeń psychicznych.
Załamanie zaufania: Zdrada niszczy podstawową więź w związku – zaufanie. Kiedy zaufanie zostaje naruszone, może to prowadzić do długotrwałych problemów emocjonalnych i psychologicznych. Osoby będące ofiarami zdrady często zmagają się z trudnościami w budowaniu nowych relacji oraz z uczuciem niepewności i podejrzliwości wobec innych ludzi.
Zdrowie fizyczne: Zdrada w związku może również wpływać na zdrowie fizyczne osób zaangażowanych. Stały stres i napięcie emocjonalne mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia różnych schorzeń, takich jak choroby serca, nadciśnienie czy problemy z układem pokarmowym. Ponadto, osoby zaangażowane w zdradę mogą narazić się na ryzyko chorób przenoszonych drogą płciową oraz innych infekcji, związanych z niemonogamicznymi kontaktami seksualnymi.
Samopoczucie i samoocena: Zdrada w związku może również znacząco wpłynąć na samoocenę i poczucie własnej wartości zarówno osób będących ofiarami zdrady, jak i sprawców. Osoby będące ofiarami zdrady często borykają się z uczuciem winy, wątpliwości co do swojej atrakcyjności czy wartości jako partnera. Z kolei sprawcy zdrady mogą doświadczać uczucia wstydu i braku akceptacji ze strony społeczności oraz trudności w przezwyciężeniu poczucia winy.
Naturalnie, może pojawić się także zazdrość, gniew, żal, rozdrażnienie, poczucie osamotnienia, rezerwa do partnera, spadek zaufania, natrętne myśli o zdradzie lub ich unikanie, pogorszenie życia społecznego, nadwrażliwość na czynniki stresowe. Jak podają eksperci znanej amerykańskiej platformy terapeutycznej „betterhelp”trudne objawy mogą się utrzymywać od tygodnia do kilku miesięcy, utrudniając codzienne funkcjonowanie i stworzenie zdrowej relacji. Niektórym na tyle, że warto, by skorzystali z profesjonalnej pomocy – zwracają uwagę specjaliści.
Jak informują naukowcy z University of Houston, już nawet obawa przed zdradą partnera czy partnerki może popychać ludzi w stronę konsumpcji alkoholu. Ryzyko dotyczy przy tym, szczególnie tych, którzy od relacji uzależniają poczucie własnej wartości.
Podsumowując, zdrada w związkach to nie tylko kwestia emocjonalna, ale również zdrowotna. niezależnie od przyczyny, pozostawia trwały ślad. Dla wielu osób to doświadczenie jest tak bolesne, że trudno je zapomnieć. Odbudowanie zaufania po zdradzie jest trudne i wymaga czasu, szczerości i chęci do pracy nad związkiem. Często najlepiej jest szukać pomocy specjalisty, takiego jak terapeuta par, aby pomóc w zrozumieniu przyczyn zdrady i naprawieniu relacji. Jednocześnie ważne jest również zrozumienie zmieniających się społecznych norm i wartości oraz dostosowanie się do nich w ramach własnych związków.
Marlena Kazoń- psychoterapeutka par i małżeństw, psychoterapeutka traumy SE, EMDR i Brainspotting.
