Jak chronić się przed rakiem? Zagrożenia w twojej kuchni.
Nasz organizm codziennie jest poddawany ciężkim próbom. W ciągu naszego życia różne komórki wielokrotnie ulegają zniszczeniu lub potencjalnie niebezpiecznym mutacjom. Niestety w pewnym momencie może doprowadzić to do rozwoju nowotworu. Dieta antyrakowa, czyli zjadanie produktów, które chronią przed nowotworami to ważny element profilaktyki. Ale żeby ustrzec się przed rakiem warto też unikać zagrożeń, które sprzyjają uszkodzeniom komórek. A takie zagrożenia czają się na nas każdego dnia również w naszej kuchni.
Dieta antyrakowa – szkodliwe substancje powstające na patelni
Wszyscy wiemy, że smażone jedzenie nie należy do najzdrowszych wyborów. Większość osób jednak nie do końca wie dlaczego. Podczas ogrzewania w wysokiej temperaturze produktów białkowych (mięso, ryby) powstają szkodliwe dla zdrowia substancje. Należą do nich heterocykliczne aminy aromatyczne (HCA), wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne czy produkty utleniania lipidów (np. wolne rodniki tłuszczowe). Dwie pierwsze substancje są od lat uważane za mutagenne i rakotwórcze. Te ostatnie – mogą przyspieszać procesy starzenia, szkodliwie wpływać na jelita i zdrowie układu krążenia. Niektóre z nich mogą również sprzyjać nowotworom.
Uwaga: szkodliwe związki mogą powstać też w piekarniku, szczególnie jeśli pieczemy za długo lub w zbyt wysokiej temperaturze. Piekąc warto też nie dopuszczać do przesuszenia, nadmiernego przypieczenia i spalenia brzegów produktów.
Grillowanie na cenzurowanym
Najwięcej szkodliwych substancji powstaje bez wątpienia podczas grillowania. Tu również możemy spowodować wytwarzania wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (w tym benzopirenu) i HCA. W dodatku ich ilości mogą być ogromne. Dzieje się tak przede wszystkim przy ogrzewaniu mięsa i kiełbas bezpośrednio na ruszcie lub nad otwartym płomieniem. Wytapiający się tłuszcz spala się i w jedzeniu wytwarzają się bardzo niebezpieczne związki. Z tego względu lepiej grillować na małym ogniu (wystarczy, że brykiet się żarzy) a do grillowania używać tacek.
A co z opiekanym chlebem?
Niestety miłośnicy mocno spieczonych grzanek też powinni uważać. Niestety wszelkie spieczenia i zwęglenia produktów węglowodanowych (chleb, placuszki mączne, naleśniki, pitta, dania z ziemniaków np. frytki, placki) również są źródłem szkodliwych substancji. Oczywiście grzanki i podgrzane pieczywo czy pieczone ziemniaki mogą być elementem dobrej jakościowo diety. Należy jednak nie dopuszczać do nadmiernego przypiekania i tworzenia zwęgleń.
Dieta antyrakowa – niebezpieczne akcesoria kuchenne
Niektóre naczynia i akcesoria kuchenne, szczególnie te bardzo tanie – mogą być źródłem metali ciężkich (np. ołowiu) lub innych szkodliwych substancji migrujących do żywności. Dotyczy to szczególnie akcesoriów z czarnego poliamidu (łopatki, łyżki, szczypce) czy melaminy (np. miski, sitka). GIS co jakiś czas informuje o wycofaniach kolejnych partii tego typu produktów, z uwagi na możliwość emitowania szkodliwych pierwszorzędowych amin aromatycznych, formaldehydu i innych niekorzystnych dla zdrowia substancji. Kupując akcesoria przeznaczone do kontaktu z żywnością warto zwrócić uwagę na jakość i odpowiednie atesty.
Warto też pamiętać o prawidłowym użytkowaniu. Każdy umie używać misek, pojemników do przechowywania czy garnków – więc często pomija czytanie etykiet czy instrukcji. Tymczasem wiele z nich nie nadaje się do podgrzewania żywności (np. pojemniki) czy długotrwałego przechowywania jedzenia (garnki). Niewłaściwe użytkowanie również może sprzyjać przechodzeniu do żywności niepożądanych substancji.
Dieta antyrakowa – podsumowanie
Nowotwory powstają z wielu różnych przyczyn, z których niektóre to:
- różne substancje mutagenne i toksyczne, które dostają się do naszego organizmu z pożywieniem (np. wymienione wyżej),
- szkodliwe substancji, które mogą powstawać na skutek niewłaściwie prowadzonej obróbki kulinarnej lub przechowywania jedzenia.
- niedobory pewnych składników pokarmowych (np. niektórych witamin),
- nadmiar niektórych produktów lub składników w posiłkach,
- substancje, które już po spożyciu mogą zamienić się w potencjalnie rakotwórcze związki,
Szacuje się, że aż 60% z przypadków raka dałoby się uniknąć dzięki właściwej diecie i stylowi życia (np. unikaniu palenia tytoniu).
Na szczęście mając odpowiednią wiedzę możemy tego uniknąć. Nowa książka Dieta antyrakowa jest źródłem potężnej dawki informacji na temat zdrowego jedzenia i gotowania oraz przepisów, które pomagają przełożyć wiedzę na praktykę.Gotowanie zgodne z zasadami diety antyrakowej oraz umiejętny dobór produktów, które zadziałają ochronnie i przeciwkancerogennie pomoże nam zmniejszyć ryzyko zachorowania i długoterminowo zadbać o zdrowie.
Autor: Agata Lewandowska, dietetyczka z ponad 10 letnim doświadczeniem, absolwentka WUM, SGGW oraz SWPS i autorka wielu książek z dziedziny zdrowego odżywiania m.in..”Dieta wzmacniająca odporność”, „Warzywa, ktore leczą”, „Dieta antyrakowa”. Zawodowo interesuje się profilaktyką oraz dietoterapią chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy i nowotworów, a także racjonalną redukcją masy ciała i psychodietetyką.
