Jabłka i soki jabłkowe od lat cieszą się niesłabnącą popularnością w Polsce. Są nie tylko smakowitym elementem codziennego jadłospisu, ale również – jak wskazują liczne badania – cennym składnikiem diety o właściwościach prozdrowotnych. Coraz więcej danych naukowych potwierdza, że regularne spożywanie jabłek oraz soku jabłkowego może wspierać zdrowie serca, wpływać korzystnie na poziom glukozy we krwi, a także zmniejszać stres oksydacyjny. Co konkretnie wynika z badań? Oto przegląd najciekawszych doniesień naukowych.
Jabłka i sok jabłkowy – owocna profilaktyka
Jabłka to nie tylko źródło cennych antyoksydantów i błonnika, ale również owoc o udokumentowanym potencjale w zakresie wspierania funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego oraz metabolizmu. Co istotne, podobne właściwości wykazuje także sok jabłkowy – szczególnie ten tłoczony, o mętnej konsystencji, bogaty w składniki bioaktywne.
Lepszy profil lipidowy dzięki jabłkom
Wyniki badań sugerują, że regularne spożywanie jabłek, a także soków jabłkowych, może pozytywnie wpływać na układ krążenia, zmniejszając ryzyko rozwoju chorób metabolicznych. Przykładowo, dwa niezależne badania wykazały, że jabłka i sok jabłkowy wpływają korzystnie na profil lipidowy, czyli poziomy różnych frakcji tłuszczów we krwi – kluczowy parametr w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
W innym badaniu stwierdzono, że codzienne spożywanie 250 gramów świeżych jabłek ze skórką prowadziło do istotnego obniżenia poziomu cholesterolu LDL, potocznie nazywanego „złym cholesterolem”. Taki efekt może mieć realne znaczenie w zmniejszaniu ryzyka miażdżycy i chorób serca.
Jabłka i sok jabłkowy a kontrola poziomu cukru
Kontrola poziomu glukozy we krwi oraz odpowiednie poczucie sytości to kluczowe zagadnienia w kontekście profilaktyki chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu 2. W tym zakresie również nie brakuje interesujących badań dotyczących jabłek i ich przetworów.
Jedno z badań sprawdzało wpływ podania soku jabłkowego dzieciom przed planowanym zabiegiem chirurgicznym. Zazwyczaj pacjenci muszą długo pozostawać na czczo, co bywa źródłem stresu i dyskomfortu. Wyniki pokazały, że dzieci, które otrzymały rano porcję soku jabłkowego, były krócej głodne, mniej rozdrażnione i lepiej nawodnione, a jednocześnie ich poziom glukozy pozostał stabilny. Wskazuje to, że sok jabłkowy może być bezpieczną i skuteczną formą nawodnienia, także w warunkach klinicznych.
W przypadku dorosłych jedno z badań przeprowadzonych na grupie zdrowych kobiet wykazało, że zjedzenie jabłka przed posiłkiem bogatym w węglowodany (np. ryżowym) pomagało zmniejszyć poposiłkowy wzrost poziomu glukozy we krwi. Co więcej, inne badanie wykazało, że spożycie jabłka przed śniadaniem obniżało glikemię poposiłkową o ponad 30% oraz poprawiało wrażliwość na insulinę – choć bez wpływu na subiektywne odczucie sytości.
Antyoksydanty w jabłkach i sokach – skuteczna broń przeciw stresowi oksydacyjnemu
Kolejny istotny aspekt to zdolność jabłek i soków jabłkowych do redukowania stresu oksydacyjnego – zjawiska związanego z nadmiarem wolnych rodników w organizmie, które przyczynia się do starzenia się komórek oraz rozwoju licznych chorób.
W badaniu przeprowadzonym w Hiszpanii wykazano, że codzienne spożywanie mętnego soku jabłkowego przez cztery tygodnie poprawiało zdolności antyoksydacyjne organizmu i zmniejszało wskaźniki insulinooporności oraz stresu oksydacyjnego. Podobne rezultaty uzyskano w badaniu dotyczącym diety śródziemnomorskiej wzbogaconej o sok z jabłek i bergamotki – zaobserwowano poprawę profilu oksydacyjnego i wzrost beztłuszczowej masy ciała u zdrowych dorosłych.
Z kolei w badaniu szwajcarskim odnotowano, że regularne spożywanie jabłek zwiększało zdolność organizmu do neutralizacji wolnych rodników, co świadczy o wysokim potencjale antyoksydacyjnym tych owoców.
Wnioski? Naturalnie jabłkowe
Jabłka i sok jabłkowy mogą z powodzeniem stanowić element dobrze zbilansowanej diety – nie tylko zdrowej, ale i przyjemnej w spożyciu. Co więcej, Polacy od lat pozostają wierni tym owocom – według danych 9 na 10 osób w kraju sięga po nie regularnie.
Sok jabłkowy to również jeden z kluczowych towarów eksportowych polskiego rolnictwa, ale i istotne źródło wartości odżywczych. Już jedna szklanka mętnego soku dostarcza od 50 do 100 mg polifenoli – naturalnych antyoksydantów wspomagających neutralizację wolnych rodników i ochronę komórek. Dodatkowo w 200 ml soku znajduje się około 220 mg potasu, który pełni ważną funkcję w regulacji ciśnienia krwi oraz pracy mięśni.
Warto również pamiętać, że jedna szklanka soku jabłkowego (200 ml) może być uznana za jedną z pięciu zalecanych dziennych porcji warzyw i owoców, zgodnie z wytycznymi żywieniowymi.
Biorąc pod uwagę lokalne pochodzenie jabłek, ich wartości odżywcze, walory smakowe oraz potwierdzone naukowo korzyści zdrowotne – można śmiało stwierdzić: warto sięgać po jabłka i pić sok jabłkowy nie tylko dla przyjemności, ale i z troski o zdrowie.
Bibliografia
Castillo-Zamora C, Castillo-Peralta LA, Nava-Ocampo AA. Randomized trial comparing overnight preoperative fasting period Vs oral administration of apple juice at 06:00-06:30 AM in pediatric orthopedic surgical patients. Article. Paediatric Anaesthesia. 2005;15(8):638-642. doi:10.1111/j.1460-9592.2005.01517.x
Lu X, Lu J, Fan Z, et al. Both Isocarbohydrate and Hypercarbohydrate Fruit Preloads Curbed Postprandial Glycemic Excursion in Healthy Subjects. Nutrients. Jul 19 2021;13(7)doi:10.3390/nu13072470
Zhao W, Liu Z, Fan Z, et al. Apple preload increased postprandial insulin sensitivity of a high glycemic rice meal only at breakfast. Journal article. European journal of nutrition. 2023;62(3):1427‐1439. doi:10.1007/s00394-022-03079-4
Soriano-Maldonado A, Hidalgo M, Arteaga P, de Pascual-Teresa S, Nova E. Effects of regular consumption of vitamin C-rich or polyphenol-rich apple juice on cardiometabolic markers in healthy adults: a randomized crossover trial. Article in Press.
European Journal of Nutrition. 2014:1-13. doi:10.1007/s00394-014-0670-7 8Gualtieri P, Marchetti M, Frank G, et al. Antioxidant-Enriched Diet on Oxidative Stress and Inflammation Gene Expression: A Randomized Controlled Trial. Genes (Basel). Jan 13 2023;14(1)doi:10.3390/genes14010206
Briviba K, Stracke BA, Rüfer CE, Watzl B, Weibel FP, Bub A. Effect of consumption of organically and conventionally produced apples on antioxidant activity and DNA damage in humans. J Agric Food Chem. Sep 19 2007;55(19):7716-21. doi:10.1021/jf0710534
Materiał prasowy
