Jesteśmy coraz bardziej świadomi, że długowieczność i dobre samopoczucie to w dużej mierze efekt naszych codziennych wyborów. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa odpowiednie odżywianie, w tym dostarczanie niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3.
Małe cząsteczki, wielka moc
Kwasy omega-3 to niezwykle ważne tłuszcze, które mają fundamentalne znaczenie dla zdrowia. Wśród nich kluczowe są EPA (kwas eikozapentaenowy) oraz DHA (kwas dokozaheksaenowy), który odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu mózgu. EPA i DHA pozyskiwane są głównie ze źródeł morskich, takich jak tłuste ryby oraz mikroalgi. Niezbędny jest także kwas ALA (kwas alfa-linolenowy) pochodzący ze źródeł roślinnych, który organizm człowieka potrafi przekształcać w EPA i DHA, jednak tylko w bardzo ograniczonym zakresie.
Kwasy omega-3 są niezbędne w każdej komórce, wspierając procesy życiowe i ogólną witalność. Ich korzystny wpływ na organizm jest poparty licznymi badaniami, a wiedza na ich temat jest ugruntowana naukowo – istnieje ponad 50 000 badań dotyczących ich działania.
Najlepiej przebadane i najczęściej kojarzone z korzyściami dla serca, mózgu i wzroku są kwasy EPA i DHA pochodzące z ryb morskich. Ich pozytywny wpływ jest zauważalny już w okresie prenatalnym – DHA jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju mózgu i wzroku, zarówno w czasie ciąży, jak i wczesnym dzieciństwie. Ponieważ omega-3 znajdują się w każdej komórce organizmu, ich obecność jest istotna na każdym etapie życia.
Omega-3 fundamentem zdrowego starzenia się
DHA i EPA pomagają utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi oraz poziom lipidów, co przyczynia się do zdrowia serca. Sprawnie działający układ krążenia jest kluczowy dla długowieczności, dlatego te kwasy tłuszczowe odgrywają istotną rolę w utrzymaniu zdrowia przez całe życie. Co więcej, DHA, obecne w dużych ilościach w mózgu, wspiera funkcje poznawcze, co tłumaczy, dlaczego osoby z wyższym poziomem omega-3 (EPA i DHA) wykazują wolniejsze tempo pogarszania się tych funkcji.
Choć istnieją dowody naukowe potwierdzające korzystny wpływ omega-3 na proces starzenia się, warto zadbać o ich odpowiednią podaż już w młodszym wieku, a nie czekać do późniejszych lat życia. Jakie są zalecenia dotyczące spożycia? Dietetycy zalecają, by spożywać dwie porcje ryb tygodniowo, w tym przynajmniej jedną porcję tłustej ryby morskiej. Niestety, w polskich domach ryba pojawia się zazwyczaj tylko raz w tygodniu, często w formie smażonej ryby słodkowodnej (zawierającej minimalne ilości DHA), co nie jest wystarczające. Obróbka termiczna, w tym smażenie, może także prowadzić do degradacji kwasów omega-3. Dlatego decyzja o suplementacji zależy od tego, czy nasza dieta rzeczywiście dostarcza odpowiednią ilość tłustych ryb w tygodniu.
Jak mądrze się suplementować?
Jakość suplementu omega-3 zależy przede wszystkim od źródła surowca – rodzaju ryb, z których pozyskano olej, oraz miejsca ich połowu. W przypadku suplementów wysokiej jakości na etykiecie znajdziemy informacje o stężeniu kwasów omega-3 oraz zawartości DHA i EPA, które odpowiadają dziennemu zapotrzebowaniu. Istotnym wskaźnikiem jakości jest także TOTOX, który określa poziom utlenienia tłuszczu – im niższy wskaźnik, tym wyższa jakość oleju. Odpowiednie opakowanie (np. butelka z filtrem UV) oraz przechowywanie w ciemnym i chłodnym miejscu chronią suplement przed utlenianiem, zapewniając jego bezpieczeństwo.
Przejrzystość informacji przekazywanych przez producentów i dystrybutorów jest niezwykle ważna. Firmy, które dobrowolnie poddają się audytom, mogą pochwalić się certyfikacjami niezależnych organizacji, takich jak Friend of the Sea, czy przynależnością do GOED. W przypadku suplementów omega-3, wiarygodnym przykładem jest certyfikacja przez ORIVO – niezależną norweską jednostkę badawczą, która potwierdza skład oraz pochodzenie składników. Na stronie ORIVO dostępna jest zakładka, w której można sprawdzić datę wykonania analizy i przyznania certyfikacji, co daje konsumentowi pewność, że zakupiona partia suplementu odpowiada parametrom podanym na etykiecie.
Dobrą wiadomością dla polskiego konsumenta jest to, że rynek suplementów diety w Polsce rozwija się dynamicznie. Polska to trzeci co do wielkości rynek suplementów w Europie. Większość polskich producentów i dystrybutorów oferuje produkty o najwyższym poziomie bezpieczeństwa i jakości, produkowane w nowoczesnych zakładach. Rynek suplementów w Polsce i Europie jest dobrze uregulowany, a rzetelni producenci przestrzegają najwyższych branżowych standardów, które są potwierdzane przez systemy kontroli i certyfikacji. Ponadto polska branża suplementowa wprowadza samoregulacje wykraczające poza wymogi prawa, co podkreśla jej odpowiedzialność i troskę o konsumentów. Z kolei rosnąca świadomość Polaków pozwala podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące suplementacji.
Suplementacja wartościowymi kwasami omega-3 to inwestycja w zdrowie na długie lata. Warto zacząć już dziś, nie czekając na pierwsze oznaki problemów zdrowotnych. Uczciwy rynek, rzetelna wiedza i odpowiednie decyzje zakupowe mogą pozytywnie wpłynąć na długość życia w dobrej jakości.
