Lipiec to miesiąc pełen słońca, długich dni i bujnej wegetacji. To również doskonały czas na zbieranie wielu cennych roślin leczniczych. Warto sięgnąć po dary natury właśnie teraz, gdy są one w pełni rozwoju i zawierają najwięcej substancji aktywnych. Poniżej przedstawiamy najcenniejsze rośliny lecznicze, które warto zbierać w lipcu, oraz ich właściwości zdrowotne.
Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum)
Części zbierane: kwitnące wierzchołki pędów
Właściwości:
Dziurawiec to jedno z najbardziej znanych ziół o działaniu przeciwdepresyjnym i uspokajającym. Pomaga przy stanach lękowych, nerwicach i bezsenności. Ma także właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i żółciopędne. Działa przeciwskurczowo, zapobiega zastojowi żółci w pęcherzyku żółciowym i powstawaniu kamieni żółciowych. Napary lub nalewki z dziurawca wspierają trawienie i regenerację wątroby.
Uwaga: podczas kuracji należy unikać słońca – dziurawiec może powodować fotouczulenie.
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium)
Części zbierane: kwiatostany
Właściwości:
Ziele krwawnika zawiera wiele substancji czynnych, w tym m.in.: chamazulen, borneol, cineol, flawonoidy, garbniki, achilleinę. Ziele tej rośliny np. zmniejsza krwawienia z uszkodzonych naczyń włosowatych w obrębie przewodu pokarmowego – w tym żylaków odbytu. Poza tym: zwiększa łaknienie, wspomaga trawienie, działa wiatropędne, do tego także działa przeciwskurczowo na mięśnie jelit, dróg moczowych i dróg żółciowych.
Wskazania do stosowania:
zaparcia nawykowe, żylaki odbytu, zaburzenia trawienia z towarzyszącymi wzdęciami i nudnościami, nieżyt przewodu pokarmowego.
Napar: 1 łyżkę ziela zalewa się 1 szklanką wrzątku, przykrywa i odstawia na 15 minut. Zalecane spożycie to 0,5 szklanki 2-4 razy dziennie.
Krwawnik reguluje cykl menstruacyjny, działa przeciwzapalnie, przeciwskurczowo i ściągająco. Polecany jest przy problemach trawiennych, wrzodach, stanach zapalnych jelit, a także do płukania jamy ustnej i gardła.
Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla)
Części zbierane: koszyczki kwiatowe
Właściwości:
Koszyczki rumianku są bogate w: olejki eteryczne o szerokim zastosowaniu, flawonoidy, kumaryny, śluzy, poliacetyleny, fitosterole, garbniki katechinowe, gorycze, witaminę C, cholinę, substancje śluzowe i sole mineralne. Dzięki tak dużej różnorodności składników o dobroczynnym wpływie na zdrowie rumianek jest jedną z najcenniejszych roślin leczniczych.
Rumianek działa przeciwzapalnie, łagodzi bóle brzucha, kolki i skurcze jelit. Pomaga przy stanach zapalnych skóry, gardła oraz spojówek. Stosowany jest w postaci naparów, maści lub kąpieli.
Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia)
Części zbierane: kwiaty
Właściwości:
Lawenda uspokaja, pomaga w walce z bezsennością i napięciem nerwowym. Działa też lekko przeciwbólowo i antyseptycznie. Można z niej przygotować olejek, napar, nalewkę lub saszetki zapachowe do szafy.
Nawłoć pospolita (Solidago virgaurea)
Części zbierane: kwiatostany
Właściwości:
Nawłoć działa moczopędnie, oczyszczająco i przeciwzapalnie. Ma właściwości przeciwbakteryjne pomaga w leczeniu infekcji dróg moczowych i stanów zapalnych nerek. Działa przeciwbólowo i rozkurczająco na mięśnie gładkie dróg moczowych, łagodzi stany zapalne żołądka i jelit. Nawłoć stosowana jest również w mieszankach ziołowych jako wsparcie oczyszczania organizmu.
Mięta pieprzowa (Mentha × piperita)
Części zbierane: liście
Właściwości:
Mięta pobudza trawienie, łagodzi bóle brzucha, nudności i wzdęcia, stymuluje produkcję żółci i enzymów trawiennych, co może znacząco poprawić proces trawienia, jest szczególnie pomocna po spożyciu ciężkostrawnych posiłków. Działa przeciwbólowo – olejek miętowy może łagodzić różne rodzaje bólu, w tym bóle menstruacyjne, mięśniowe, nerwobóle, a nawet migrenowe bóle głowy. Działanie przeciwbólowe jest związane z zawartością substancji, takich jak np. mentol, który działa na receptory opioidowe. Działa także odświeżająco i lekko przeciwbakteryjnie.
Stosowana jest zarówno w postaci naparów, jak i jako dodatek do napojów czy potraw. Picie herbaty miętowej może pomóc w redukcji stresu i poprawie jakości snu.
Jak zbierać i suszyć zioła?
Zbieraj w suchy, słoneczny dzień, najlepiej przed południem, po opadnięciu rosy.
Wybieraj miejsca oddalone od dróg i pól uprawnych (unikaj zanieczyszczeń).
Susz zioła w cieniu, w przewiewnym miejscu, rozkładając cienką warstwą.
Po wysuszeniu przechowuj je w szczelnych słoikach lub papierowych torebkach, z dala od światła i wilgoci.
Podsumowanie
Lipiec to prawdziwe bogactwo roślin leczniczych. Regularne zbieranie i stosowanie ziół może być nie tylko formą dbania o zdrowie, ale i pięknym rytuałem kontaktu z naturą. Pamiętaj jednak, że stosowanie ziół nie zastępuje leczenia farmakologicznego – w razie poważniejszych dolegliwości zawsze skonsultuj się z lekarzem lub fitoterapeutą.
Źródło: Ziołolecznictwo-Poradnik kliniczny. Forum Media Polska 2023
