Wzrost liczby hospitalizacji i przedwczesnych zgonów to alarmujące skutki niewłaściwego przestrzegania zaleceń terapeutycznych w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Eksperci Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego ogłosili w Warszawie nowe stanowisko, podkreślające znaczenie adherence, czyli stosowania się do zaleceń terapeutycznych, jako kluczowego elementu skutecznej opieki zdrowotnej.
Zgodnie z przedstawionymi danymi, poprawa adherence mogłaby uratować życie 200 tysięcy Europejczyków rocznie i zmniejszyć koszty opieki zdrowotnej o 125 miliardów euro. Eksperci wskazali, że w Polsce aż 58% pacjentów z nadciśnieniem przestaje stosować się do zaleceń w ciągu roku od diagnozy. Podobnie jest z pacjentami po zawale serca – co drugi rezygnuje z terapii, a po roku odsetek osób kontynuujących leczenie spada o 70%. To bardzo niepokojące dane, gdyż w dłuższej perspektywie nieprzestrzeganie zaleceń (non-adherence) stanowi barierę w osiąganiu celów terapeutycznych i prowadzi do skrócenia oczekiwanej długości życia oraz istotnego obniżenia jego jakości.
Konsekwencje Non-Adherence
Nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych niesie za sobą dramatyczne skutki, takie jak zwiększone ryzyko hospitalizacji, udarów, zawałów serca, niewydolności nerek czy retinopatii. Pacjenci ignorujący zalecenia terapeutyczne mają o 30% wyższe ryzyko przedwczesnej śmierci niż ci, którzy systematycznie się do nich stosują. W Europie każdego roku około 200 tysięcy osób umiera z powodu niestosowania się do zaleceń terapeutycznych.
Brak adherence w leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego to obecnie jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny nie tylko w wymiarze klinicznym, ale również w aspekcie społecznym oraz ekonomicznym. W skali Unii Europejskiej brak adherence generuje roczne straty rzędu 125 miliardów euro, z czego 6 miliardów przypada na Polskę. To nie tylko wydłużony czas leczenia czy wzrost liczby hospitalizacji, ale także społeczne konsekwencje, takie jak niepełnosprawność, która wyklucza z życia zawodowego i społecznego.

Rekomendacje Ekspertów
Eksperci proponują konkretne rozwiązania, które mogą zwiększyć poziom adherence. Wśród rekomendacji znalazły się:
- Uproszczenie schematów terapeutycznych poprzez stosowanie leków o przedłużonym działaniu lub terapii skojarzonej.
- Budowanie relacji lekarz-pacjent opartej na zaufaniu i edukacji.
- Wdrożenie systemowych rozwiązań, takich jak monitorowanie jakości leczenia czy wykorzystanie nowoczesnych technologii, np. aplikacji mobilnych i telemedycyny.
Wskazano także na przykłady z krajów takich jak Portugalia czy Słowacja, które dzięki systemowym działaniom znacząco obniżyły częstość powikłań sercowo-naczyniowych.
Poprawa przestrzegania zaleceń terapeutycznych może zmniejszyć liczbę zawałów i udarów
Działania podnoszące adherence stają się kluczowym elementem nowoczesnej prewencji i leczenia chorób sercowo-naczyniowych. Zwiększenie stopnia przestrzegania zaleceń terapeutycznych jest możliwe i przynosi wymierne korzyści zarówno dla pacjentów, jak również systemów opieki zdrowotnej.
Wspólny apel o działanie
Podczas konferencji podpisano Apel o Poparcie Działań na Rzecz Poprawy Przestrzegania Zaleceń Terapeutycznych, skierowany do decydentów, lekarzy, farmaceutów i pacjentów. Eksperci podkreślili, że tylko wspólny wysiłek wszystkich zaangażowanych stron może zmienić obecną sytuację.
Przestrzeganie zaleceń terapeutycznych to inwestycja w zdrowie pacjentów, lepszą jakość ich życia i bardziej zrównoważony system ochrony zdrowia. Ważne jest zjednoczenie różnych środowisk i przełożenie naukowych rekomendacji na konkretne, wdrażalne strategie systemowe. W tym roku po raz pierwszy będziemy obchodzić Dzień Adherence, który Międzynarodowe Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego ustanowiło 27 marca. Warto przypomnieć, że małe zmiany w codziennych nawykach mogą przynieść ogromne korzyści dla całego społeczeństwa.
Materiał prasowy