Szacuje się, że problem zaburzeń potencji dotyczy aż trzech milionów mężczyzn w Polsce. Nieprawidłowe odżywanie odgrywa istotną rolę w powstawaniu zaburzeń erekcji, a zmiany stylu życia powinny być pierwszym krokiem zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu dysfunkcji erekcji.
O zaburzeniach erekcji mówimy wtedy, kiedy mamy do czynienia z trwałą niezdolnością do osiągnięcia i/lub utrzymania erekcji wystarczającej do prowadzenia satysfakcjonującej aktywności płciowej. Mechanizm erekcji angażuje układ nerwowy i naczyniowy. W tym procesie niezbędne jest poszerzenie naczyń, którymi krew napływa do ciał jamistych prącia, a do poszerzenia naczyń potrzebny jest tlenek azotu wytwarzany przez śródbłonek naczyniowy. Śródbłonek wyściela ciała jamiste prącia i stanowi wewnętrzną warstwę wszystkich innych naczyń tętniczych. To właśnie dysfunkcja śródbłonka naczyniowego związana z zaburzeniami produkcji tlenku azotu jest najczęstszą przyczyna zaburzeń erekcji. Miażdżyca tętnic utrudniająca dopływ krwi do prącia również nie sprzyja erekcji.
Czynniki ryzyka.
Śródbłonek naczyń prącia jest narażony na te same negatywnie działające czynniki, które uszkadzają śródbłonek innych naczyń tętniczych. Dlatego czynniki ryzyka zaburzeń erekcji u mężczyzn są takie same, jak czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Są to podwyższone stężenie cholesterolu, podwyższone stężenie trójglicerydów, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, palenie papierosów. Im więcej tych czynników, tym większe ryzyko pojawienia się dysfunkcji seksualnych. Warto zauważyć, że czynniki te w większości są modyfikowalne dietą.
Zmiany w diecie jako działanie profilaktyczne i lecznicze w zaburzeniach erekcji.
Jeśli mężczyzna chce zapewnić sobie prawidłową erekcję, powinien wiedzieć, że wszystko, co jest dobre dla serca, jest też dobre dla penisa. Zbyt dużo nasyconych kwasów tłuszczowych „zatyka” naczynia krwionośne utrudniając właściwy przepływ krwi do ciał jamistych znajdujących się w prąciu, co jest warunkiem wzwodu i wpływa na przyjemność, którą czerpie się z seksu. Niekorzystne będą wszystkie czynniki działające prozapalnie i uszkadzające śródbłonek: kwasy tłuszczowe trans, cukry proste, a także stres i palenie tytoniu. Z kolei te składniki, które działają przeciwzapalnie i chronią naczynia będą również korzystnie działać w profilaktyce i leczeniu dysfunkcji erekcji. Dlatego warto aby dietetyk zamieścił w diecie antyoksydanty, kwasy omega-3, selen, którego dużo znajdziesz w soczewicy czy cynk, w który obfitują pestki dyni.
Aby dostarczyć korzystne w zaburzeniach erekcji kwasy tłuszczowe omega 3 (działają ochronnie na naczynia krwionośne, wpływają na obniżenie ciśnienia, są niezbędne dla właściwego funkcjonowania układu nerwowego) warto włączyć do swojej diety nie tylko ryby morskie, ale również siemię lniane, nasiona chia, orzechy włoskie. Bardzo dobrym źródłem tych kwasów są także algi, możesz z nich robić sałatki, dodawać do zup, koktajli. Im ciemniejsze barwy warzyw i owoców tym więcej mają antyoksydantów. Wybieraj ciemne winogrona, bakłażany. Zwiększ udział wspomagających erekcję produktów takich jak borówki, granat (pozytywny wpływ może mieć regularne picie soku z granata – zwiększa produkcję śródbłonkowego tlenku azotu).
W badaniach wykazano, że nawet jednorazowe podanie 2 łyżek kakao bez cukru korzystnie wpływa na funkcje śródbłonka, którego uszkodzenie jest jedną z głównych przyczyn zaburzeń erekcji. Jego efekt może być zniesiony przez dodatek cukru, dlatego słodzone kakao w proszku nie będzie dobrym wyborem. Korzyści tych zmian w diecie zostały udowodnione w badaniach. Warto pamiętać, że do produkcji śródbłonkowego tlenku azotu i uzyskania wzwodu potrzebny jest aminokwas arginina. Można go dostarczyć do organizmu wybierając granolę, płatki owsiane, orzechy ziemne, orzechy włoskie, orzech nerkowca, produkty mleczne, zielone warzywa, warzywa korzeniowe, czosnek, soję, nasiona i żeń-szeń. Korzyści przyniesie również ograniczenie węglowodanów prostych, słodyczy, słodzonych napojów, wybór mniej tłustych mięs i zastąpienie części białka zwierzęcego białkiem roślinnym (fasole, soja, ciecierzyca, soczewica). Fasole, orzechy, nasiona, tofu dostarczą również niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, w odróżnieniu od produktów białkowych pochodzenia zwierzęcego, w których dominują niekorzystne nasycone kwasy tłuszczowe.
W przypadku zaburzeń erekcji warto oznaczyć stężenie witaminy D i utrzymywać je na optymalnym poziomie. Wykazano, że im większy niedobór witaminy D, tym cięższy przebieg mają zaburzenia erekcji. Dieta powinna być zbilansowana zarówno pod kątem mikro i makroelementów, jak i o optymalnie dobranej kaloryczności. Może w tym pomóc dietetyk.
Nadwaga a zaburzenia erekcji.
Nie możesz zapomnieć o znaczeniu masy ciała dla procesu erekcji. Wpływ nadmiernej masy ciała na czynniki endokrynologiczne i zaburzenia erekcji jest dobrze udokumentowany. Nadmierna masa ciała u mężczyzn wiąże się ze zwiększoną produkcją estrogenu w tkance tłuszczowej oraz obniżoną produkcją androgenów (tzw. hormonów męskich), w tym testosteronu oraz białka wiążącego hormony płciowe (SHGB). Nadmiar estrogenu u mężczyzn może zaburzać proces spermatogenezy, a im mniej testosteronu, tym więcej tkanki tłuszczowej, zwłaszcza w okolicach brzucha, co może niekorzystnie wpływać na funkcje seksualne i być podłożem zaburzeń erekcji. Nadmiar tkanki tłuszczowej oznacza również większą ilość prozapalnych cytokin w organizmie, co jest czynnikiem ryzyka chorób układu krążenia, a to jak już wiemy sprzyja zaburzeniom erekcji. Warto oznaczyć poziom tkanki tłuszczowej w gabinecie dietetycznych wykonując badanie składu ciała. Bywa, że mając prawidłową masę ciała, skład ciała może nie być optymalny, a poziom tkanki tłuszczowej powyżej normy. Na pewno normalizacja masy ciała przynosi korzyści dla prawidłowej gospodarki hormonalnej i zaburzeń erekcji. Warto jednak odchudzać się pod okiem dietetyka, aby mieć pewność, że dieta jest zbilansowana i dostarczy wszystkich kluczowych składników.
Tabela. Seks-składniki w poprawie funkcji seksualnych [źródło: książka „Dieta dla płodności” Sylwia Leszczyńska].
|
seks-składnik
|
działanie
|
źródła w diecie
|
|
aminokwas arginina
|
niezbędny do produkcji tlenku azotu, koniecznego do uzyskania erekcji (brak badań dotyczących wpływu na funkcje seksualne kobiet)
|
granola, płatki owsiane, orzechy ziemne i włoskie, produkty mleczne, warzywa zielone i korzeniowe, czosnek, żeń-szeń
|
|
cynk
|
potrzebny do produkcji spermy, korzystne działanie w zaburzeniach erekcji, właściwości przeciwzapalne
|
chude mięso i mleko, żółtko jaja, kasze gruboziarniste, musli naturalne (będą ponadto źródłem stałej energii, która przyda się w łóżku), orzechy, ryby morskie, ostrygi
|
|
selen
|
konieczny do syntezy hormonów płciowych, wpływa na liczbę i ruchliwość plemników, dzięki przeciwzapalnemu działaniu wykazuje właściwości ochronne naczyń
|
ryby, ostrygi, mięso, kukurydza, pełnoziarniste pieczywo, ryż brązowy, orzechy brazylijskie, fasola, soja, soczewica
|
|
witamina C
|
przeciwutleniacz, uszczelnia naczynia krwionośne, chroni przed wystąpieniem miażdżycy, zwężeniem naczyń i przed zaburzeniami erekcji
|
dzika róża, porzeczki (najwięcej czarne), owoce cytrusowe, maliny, większość czerwonych i zielonych warzyw i owoców, granat, papryka pokrywa dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę
|
|
witamina E
|
chroni naczynia krwionośne przed szkodliwym działaniem wolnych rodników i przed wystąpieniem miażdżycy, wpływa na prawidłowe krążenie
|
kiełki zbóż, soja, awokado, jajka, kasza gryczana i jęczmienna, orzechy, szparagi, jarmuż, brukselka, groszek zielony, płatki owsiane
|
|
kwasy tłuszczowe omega-3
|
obniżają ciśnienie i cholesterol, są niezbędne dla właściwego funkcjonowania układu nerwowego, wykazują działanie przeciwdepresyjne
|
olej lniany, tłuste ryby: łosoś, makrela (unikaj królewskiej), śledź, siemię lniane, orzechy włoskie
|
|
izoflawony
|
wiążą się z receptorami dla estrogenów, wpływając w ten sposób na prawidłowe nawilżenie pochwy
|
soja, tofu, fasole, soczewica
|
|
polifenole
|
zwiększają produkcję tlenku azotu, uszczelniają naczynia krwionośne, działają przeciwzapalnie
|
granat, kakao, ciemne winogrona, śliwki, borówki, jagody, aronia jeżyny, brokuły, kapary, korzeń pietruszki
|
Udane życie seksualne sprzyja zdrowiu oraz świadczy o tym, że jesteśmy zdrowi. Sprawia, że czujemy się dobrze w relacji partnerskiej i społecznej. Dlatego warto zadbać o swoją dietę, aby móc cieszyć się seksem. Więcej o zaburzeniach funkcji seksualnych oraz znaczeniu diety piszę w książce „Dieta dla płodności”.
Sylwia Leszczyńska – dietetyk kliniczny, psychodietetyk. Specjalistka w zakresie dietoterapii niepłodności i obniżonej płodności. Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i Wyższej Szkoły Psychologii Społecznej. Prowadzi Instytut Zdrowego Żywienia i Dietetyki Klinicznej „Sanvita”. Redaktor prowadząca Współczesna dietetyka. Autorka książki „Dieta dla płodności”.
