Pektyny w terminologii chemicznej definiowane są jako polisacharydy i oligosacharydy o zmiennym składzie, występują w ścianach komórkowych wielu roślin, zbudowane są z kwasu galakturonowego. Właśnie ten kwas ma niezwykłe właściwości, wiąże duże ilości wody (ilość ta może 20-krotnie przewyższać ich masę) oraz tworzy żele o różnej wielkości i lepkości. Dzięki tym właściwościom pektyny wykorzystywane są na wielką skalę w przemyśle spożywczym, jako czynnik zagęszczający w produkcji dżemów, powideł i galaretek oraz jako stabilizator napojów mlecznych i owocowych.
- jabłka
- marchew
- porzeczka
- cytryny
- fasola
- morele
- owoce cytrusowe
Dlaczego pektyny są tak ważne w codziennej diecie?
- doskonale wpływa na nasz układ trawienny – delikatnie, naturalnie poprawia perystaltykę jelit, dzięki czemu zapobiega zaparciom, stanom zapalnym jelit, hemoroidom i biegunkom
- doskonale poprawia stan flory bakteryjnej jelita – stymuluje wzrost zdrowych bakterii, co pozytywnie wpływa na nasz układ odpornościowy. Ponadto w wyniku fermentacji pektyn w jelicie grubym powstają krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które odgrywają istotną rolę w regulacji pH, zwiększaniu wchłaniania wapnia, żelaza oraz magnezu w jelitach, a także korzystnie oddziałują na metabolizm glukozy i białek w wątrobie co blokuje rozwój patogennych bakterii.
- zmniejsza wchłanianie węglowodanów i zapobiega gwałtownym skokom cukru we krwi, reguluje wydzielanie wewnętrzne trzustki. U chorych na cukrzyce poprawia metabolizm, ponieważ opóźnia wchłanianie glukozy.
- redukuje zarówno stężenie cholesterolu w wątrobie, jak i cholesterolu całkowitego i związanego z frakcją LDL, we krwi. Spożywanie wysokometylowanej pektyny w ilości 6g dziennie przez 3 tygodnie, pozwala obniżyć poziom cholesterolu nawet o 7-10%. Ponadto pektyny zmniejszają ilość trójglicerydów, fosfolipidów i wolnych kwasów tłuszczowych. Wiązanie fosfolipidów jest charakterystyczne tylko dla tego rodzaju błonnika.
- doskonale oczyszcza organizm – jako frakcja rozpuszczalna błonnika nie tylko oczyszcza organizm ze złogów pokarmowych, toksyn wynikających z produktów ubocznych przemiany materii, ale także z metali z ciężkich w tym z kadmu, ołowiu czy rtęci. Wiąże także niektóre pestycydy.
- mają zastosowanie w profilaktyce i leczeniu nowotworów – w szczególności raka jelita grubego i raka piersi; stymulują fermentację w jelicie grubym, w wyniku czego uwalniane są krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe takie jak: masłowy, propionowy, octowy. Zwłaszcza kwas octowy indukuje apoptozę komórek rakowych. Ponadto pektyny wchodzą w interakcję z białkami z rodziny galektyn – 3 (Gal-3), które powodują przerzuty komórek rakowych. Z badań naukowych wynika, że spożywanie pektyny zmniejsza ryzyko raka jelita grubego i raka piersi nawet o 40%.
Należy zatem pamiętać, aby w swej codziennej zróżnicowanej diecie zadbać o odpowiednią podaż pektyny. Przyjmuje się, że osobom zdrowym, przy dobrze zbilansowanej diecie (tj. gdy spożywają odpowiednią ilość warzyw i owoców) zapotrzebowanie organizmu na pektyny wynosi przeciętnie około 5-7 g na dobę.
Jak dokonać dobrego wyboru, spośród dostępnych na rynku produktów zawierających pektyny?
W przypadku, kiedy zdecydujemy się na suplementacje pektyny w naszej diecie, w szczególności musimy zwrócić uwagę na:
- postać pektyny tzn. czy jest w kapsułkach czy w płynie. Pektyny w płynie nie zostały poddane wysokim temperaturom suszenia. Omijając ten proces, pektyny zachowują cenne właściwości prozdrowotne dla organizmu człowieka,
- zawartość pektyny w produkcie,
- stopień estryfikacji – czy jest wysoko/nisko metylowana; tylko wysoko metylowana pektyna skutecznie obniża cholesterol, skład produktu – czy zawiera dodatkowe środki konserwujące, aminokwasy.
