Biopsja cienkoigłowa, zwana także biopsją aspiracyjną cienkoigłową (BAC), jest minimalnie inwazyjnym zabiegiem diagnostycznym. Polega na pobraniu próbki komórek lub tkanek za pomocą cienkiej igły w celu dalszej analizy mikroskopowej. Często wykonywanym zabiegiem jest biopsja aspiracyjna cienkoigłowa celowana (BACC) wykonywana pod kontrolą USG, gdy lekarz wykonujący biopsję może lepiej, dokładniej określić miejsce, z którego pobierany jest do badania materiał biologiczny.
Badanie BAC polega na wykonaniu nakłucia cienką igłą miejsca w narządzie podejrzewanego o zmiany, a następnie zassaniu (zaaspirowaniu) niewielkiego fragmentu tkanki, zawiesiny komórek do specjalnej strzykawki. Pobrany fragment tkanki przekazywany jest do badania histopatologicznego lub cytologicznego celem stwierdzenia, czy w podejrzanej tkance obecne są zmiany chorobowe, czy też w pobranym materiale nie ma żadnych niepokojących zmian. Biopsja jest badaniem potwierdzającym, które jest najczęściej niezbędne do postawienia właściwej diagnozy i rozpoczęcia leczenia.
W jakich przypadkach wykonuje się biopsję cienkoigłową?
Biopsję wykonuje się w wielu sytuacjach klinicznych, a najczęstsze wskazania do biopsji cienkoigłowej to:
● diagnostyka nowotworów, biopsja pomaga w wykrywaniu komórek nowotworowych w różnych narządach, takich jak tarczyca, węzły chłonne, płuca, wątroba, piersi i inne,
● ocena zmian zapalnych i infekcyjnych, identyfikacja przyczyn stanów zapalnych i infekcji,
● diagnostyka torbieli i guzów, rozróżnienie między zmianami łagodnymi a złośliwymi,
● monitorowanie leczenia, ocena skuteczności leczenia nowotworowego, badanie komórek w miejscach zajętych przez nowotwór.
Zalety BACC to mała inwazyjność, szybkość, czas trwania zabiegu często poniżej 30 minut i bezpieczeństwo, niskie ryzyko powikłań, takich jak zakażenie czy krwawienie.
Wady to ograniczona ilość materiału, próbka może być niewystarczająca do pełnej diagnostyki i ryzyko fałszywie ujemnych wyników w przypadku niepełnego pobrania materiału z miejsca występujących zmian.
Na czym polega biopsja aspiracyjna cienkoigłowa celowana?
W warszawskim Szpitalu Optimum biopsje cienkoigłowe wykonuje patomorfolog z wieloletnim doświadczeniem (zobacz: https://optimum.pl/diagnostyka/biopsja-aspiracyjna-cienkoiglowa/). Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa celowana (BACC) jest badaniem polegającym na nakłuciu cienką igłą (0,4-0,6 mm) zmiany zlokalizowanej za pomocą USG i pobraniu odpowiedniego materiału komórkowego. Badanie trwa kilka minut, a wynik jest dostępny w ciągu 7-10 dni.
W Szpitalu Optimum wykonywane są biopsje narządów leżących powierzchownie. Przykładowe badania to: biopsja cienkoigłowa tarczycy, ślinianek, węzłów chłonnych, biopsja cienkoigłowa zmian śródskórnych i podskórnych czy biopsja cienkoigłowa piersi wykonywana na skierowanie lekarza onkologa. Przeciwwskazania do wykonania biopsji cienkoigłowej to ciężkie zaburzenia krzepnięcia, zmiany zapalne czy ropne w miejscu wkłucia, lub brak zgody i współpracy pacjenta podczas wykonywania biopsji.