W Polsce – według Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie, na nowotwory krwi choruje około 150 tys. osób, w tym rocznie diagnozowanych jest ponad 6 tys. nowych przypadków. Mimo postępujących metod diagnostyki i leczenia, w ciągu ostatnich 30 lat zachorowalność wzrosła dwukrotnie, a na czele chorujących są osoby w przedziale wiekowym 50-79 lat. Walka z nowotworami krwi wymaga kompleksowego podejścia, które obejmuje zarówno badania naukowe, jak i wsparcie dla pacjentów oraz szerzenie wiedzy na temat profilaktyki i wczesnego wykrywania tych chorób.
Nowotwór hematologiczny to zaburzenia komórek krwi przyczyniające się do zatrzymania prawidłowych procesów ich dojrzewania i śmierci. Komórki te nazywane są komórkami nowotworowymi.
Rak krwi dzieli się na nowotwory układu krwiotwórczego oraz nowotwory układu chłonnego i zalicza się do nich:
- ostra białaczka szpikowa,
- przewlekła białaczka szpikowa,
- szpiczak plazmocytowy,
- ostra białaczka limfoblastyczna,
- przewlekła białaczka limfocytowa (najczęściej występujący typ białaczki),
- chłoniaki nie-Hodgkina,
- chłonia Hodgkina.
W ramach realizacji niekomercyjnych badań klinicznych finansowanych przez Agencje Badań Medycznych, badacze z uniwersytetów i instytutów medycznych prowadzą badania wyczekiwane przez pacjentów onkologicznych. Obecnie uruchomione zostało kilkadziesiąt projektów z tej dziedziny.
Projekty dofinansowane przez Agencję Badań Medycznych
Klinika Transplantacji Szpiku, Onkologii i Hematologii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu realizuje wieloośrodkowe, niekomercyjne badanie klinicznego dotyczące leczenia chłoniaków limfoblastycznych (LBL) u dzieci i nastolatków.
LBL są rzadkim podtypem chłoniaka nieziarniczego u dzieci. Charakteryzują się one szybkim wzrostem, tendencją do ekspansywnego wzrostu w krytycznych umiejscowieniach i wtórną opornością na leczenie. Szacunkowa liczba zachorowań w Polsce wynosi 10-15/1 rok. Około 70-80% dzieci ma szanse na ponad 5 letnie przeżycie wolne od choroby.
Przy nawrocie choroby rokowanie jest niestety bardzo złe (przeżywa ok 14% dzieci).Ze względu na rzadkie występowanie LBL u dzieci badanie kliniczne może stanowić podstawę do wypracowania nowego, bardziej skutecznego i bezpiecznego modelu diagnostyczno-terapeutycznego dla dzieci z tym typem nowotworu. Celem badania jest zwiększenie odsetka dzieci trwale wyleczonych z chłoniaka limfoblastycznego, a elementem innowacyjnym jest zastosowanie nowego sposobu przyporządkowania chorych do grup ryzyka z uwzględnieniem czynników genetycznych, co wiąże się z określonym schematem leczenia.
Leczenie ostrej białaczki szpikowej
Ostra białaczka szpikowa (AML, acutemyeloid leukemia) jest jednym z najbardziej agresywnych nowotworów układu krwiotwórczego, stanowiąc ok. 80% wszystkich ostrych białaczek u dorosłych. W wyniku nadmiernej produkcji blastów, czyli niedojrzałych komórek szpiku, które zajmują prawie cały układ krwiotwórczy, dochodzi do zahamowania produkcji prawidłowych białych krwinek. Ostra białaczka szpikowa może rozwinąć się w ciągu kilku tygodni.
Objawy
Typowe objawy to bóle kości i stawów, bóle głowy, gorączka i ogólne osłabienie organizmu. Kolejnym objawem jest niedokrwistość, która może wywoływać zawroty głowy i duszność wysiłkową. Ryzyko choroby wzrasta wraz z wiekiem.
Standardowe leczenie AML jest postawione jednak przed ogromnymi ograniczeniami związanym m.in. z brakiem uzyskania remisji u nawet 20-40% pacjentów, a także z dużym ryzykiem nawrotu białaczki. Nadzieją na poprawę leczenia stanowi modyfikacja standardu leczenia w połączeniu z innowacyjnymi terapiami celowanymi – wykorzystującymi genetycznie uwarunkowaną wrażliwość komórek nowotworowych.
Celem projektu finansowanym przez ABM jest połączenie potencjalnie skuteczniejszego leczenia indukującego DAC z terapiami celowanymi w genetycznie zdefiniowanych podgrupach chorych: z mutacją CBF-AML (DAC+GO), z mutacją FLT3 (DAC+M) oraz w pozostałych mutacjach (DAC+Ven vs Placebo), w celu zwiększenia odsetka remisji po leczeniu indukującym a także zwiększenia całkowitego przeżycia, a także dobór leczeniaporemisyjnego.
Badanie kliniczne „MAGIC-AML” jest wieloośrodkowym badaniem prowadzonym na teranie 13 województw: łódzkim, śląskim, podkarpackim, małopolskim, pomorskim, dolnośląskim, lubelskim, wielkopolskim, warmińsko-mazurskim, mazowieckim, kujawsko-pomorskim i świętokrzyskim, gdzie w ramach badania planowane jest zapewnienie opieki około 150-200 pacjentom hematologicznym rocznie.
Proponowany projekt jest propozycją kompleksowego, nowoczesnego i spersonalizowanego leczenia AML w Polsce. Przeprowadzone badanie i uzyskane wyniki będą podstawą do stworzenia nowoczesnego algorytmu leczenia AML w Polsce i na świecie.
Nadzieja dla pacjentów z opornym na leczenie chłoniakiem Hodgkina
Chłoniak Hodgkina to nowotwór układu chłonnego. Choroba rozpoczyna się w węzłach chłonnych w większości przypadków znajdujących się powyżej przepony- są to węzły szyjne, nadobojczykowe, pachowe, ale także węzły śródpiersia, czyli znajdujące się w klatce piersiowe. Może naciekać sąsiednie organy, w bardziej zaawansowanych stadiach komórki nowotworowe przemieszczają się drogą krwi do odległych narządów.
Chorują głównie ludzie młodzi, co stanowi duży problem społeczny. Około 70-85% chorych zzaawansowaną postacią choroby można wyleczyć chemioterapią 1 linii. Niestety rokowanie chorych opornych jest złe. Prawdopodobieństwo trzyletniego przeżycia wolnego od progresji wynosi tylko30-40%, a długoletnie całkowite przeżycie nie przekracza 50%.
Chorzy ci wymagają nowego innowacyjnego podejścia celem poprawy rokowania – podkreśla prof. Jan Zaucha (GUMED) kierownik projektu, stanowiącego propozycję nowatorskiego protokołu leczenia pacjentów z wczesną postacią chłoniaka Hodgkina, finansowanego przez Agencję Badań Medycznych.Projekt prof. Zauchy służy poprawie wyników leczenia opornych na leczenie pierwszej linii chorych nachłoniaka Hodgkina. Do tego badania włączani są pacjenci, u których doszło do wznowienia choroby lub którzy są oporni na leczenie pierwszej linii.
Materiał prasowy.
