Udar mózgu to nagłe zaburzenie czynności mózgu spowodowane niedrożnością lub pęknięciem naczynia tętniczego,w wyniku którego dochodzi do obumarcia części mózgu.
To jedna z najczęstszych przyczyn zgonów i niesprawności w Polsce wśród osób po 40 r.ż. Z danych Raportu NFZ o zdrowiu „Udar niedokrwienny mózgu” wynika, że rocznie udar dotyka ponad 70 tys. Polaków. Oznacza to, że co 8 minut ktoś doznaje udaru!
Do czynników ryzyka udaru należą przede wszystkim:
- miażdżyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- cukrzyca,
- hipercholesterolemia
- choroby serca,
- uwarunkowania genetyczne.
Zapobieganie udarom mózgu głównie obejmuje: właściwą dietę, dbanie o prawidłową masę ciała, aktywność fizyczną i rezygnację z używek.
W przypadku udaru liczy się CZAS!
- Ciężka ręka lub noga
- Zaburzenia mowy
- Asymetria twarzy
- Słabe widzenie
Szybkie rozpoznanie objawów udaru i dodarcie do szpitala z oddziałem udarowym, warunkuje możliwość wdrożenia leczenia. Jak wskazują wytyczne postępowania w udarze mózgu opracowane przez Polskie Towarzystwo Neurologiczne, każdy zyskany kwadrans do rozpoczęcia leczenia przekłada się w przybliżeniu na:
- dodatkowy miesiąc samodzielnego życia pacjenta,
- niższe o 5% ryzyko zgonu,
- większą o około 4% szansę na samodzielne poruszanie się.
Ze względu na mechanizm udaru można wyróżnić dwa rodzaje udaru mózgu – udar niedokrwienny mózgu i udar krwotoczny mózgu.
Udar niedokrwienny mózgu
Udar mózgu o charakterze niedokrwiennym stanowi ok. 80% przypadków Mamy z nim do czynienia, gdy dochodzi do niedrożności tętnicy zaopatrującej mózg w krew. W konsekwencji krew nie może przez nią przepływać lub przepływa w ilości niewystarczającej, by komórki w obrębie mózgu mogły otrzymać odpowiednią jej ilość.
Udar krwotoczny mózgu
Krwotoczny udar mózgu, stanowiący ok. 20% wszystkich przypadków, nazywany także wylewem, gdyż dochodzi do pęknięcia ściany tętnicy mózgowej i wylania się krwi poza naczynie lub do przestrzeni otaczającej mózg tzw. podpajęczynówkowego. Udar krwotoczny częściej dotyka ludzi młodych, a nawet dzieci.
Najczęstsze objawy udaru
- osłabienie i drętwienie kończyn
- drętwienie twarzy z wykrzywieniem ust
- zaburzenia mowy
- zaburzenia widzenia
- silny ból głowy, często z nudnościami
- zaburzenia świadomości
- zawroty głowy z zaburzeniami równowagi
Rozpoznaj udar – uratuj życie!
Interwencja medyczna w przypadku udaru jest najskuteczniejsza w pierwszych godzinach od wystąpienia objawów.
Czym charakteryzuje się udar mózgu? Jakie są czynniki ryzyka udaru mózgu? Jak rozpoznać jego objawy i w jaki sposób pomóc osobie, u której podejrzewamy udar mózgu? I dlaczego tak ważny jest czas od wystąpienia pierwszych objawów?
Posłuchaj eksperta : Dr n. med. Annę Bajer-Czajkowską, Zastępcę Kierującego Kliniką Neurologii z Pododdziałem Udarowym w Szpitalu Klinicznym nr 1 w Szczecinie, w podcaście na stronie NFZ.
